ارزیابی آسیب پذیری آبخوان خویس با به کارگیری مدل دراستیک و سینتکس به منظور مدیریت کاربری اراضی

تغییر کاربری اراضی فرایندی تدریجی است. یکی از تبعات تغییر کاربری اراضی تغییر در کمیت و کیفیت آب زیرزمینی است. تغییرات کمّی معمولاً با بررسی سالانه بیلان آب زیرزمینی قابل پایش است، اما سنجش تغییرات کیفی فرایندی پر هزینه و زمان بر است. مدل های دراستیک و سینتکس با استفاده از مشخصه های آبخوان شرایط پیش بینی آسیب پذیری در آبخوان را فراهم می کنند. به منظور مدیریت کاربری اراضی در آینده در دشت خویس که در جنوب غرب ایران واقع شده است، آسیب پذیری آبخوان با استفاده از مدل دراستیک و سینتکس مورد ارزیابی قرار گرفت. اصول مدل دراستیک بر پایه پارامترهای هیدرولوژیکی و هیدروژئولوژیکی مؤثر بر انتقال آلودگی است. پارامترهای مدل سینتکس نیز همان پارامترهای مدل دراستیک بوده ولی فرایند وزن و رتبه دهی پارامترها در این روش انعطاف بیشتری دارد. پس از تهیه نقشه های آسیب پذیری، درستی ارزیابی های صورت گرفته با استفاده از نقشه هم مقدار نیترات مورد صحت سنجی قرار گرفت که میزان همبستگی نقشه هم نیترات آب زیرزمینی با مدل دراستیک و سینتکس به ترتیب 40 و 84 درصد بود. با تحلیل حساسیت به دو روش حذف نقشه و تک پارامتری نیز میزان تأثیرگذاری هر کدام از پارامترها در آلوده سازی آبخوان مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که جنوب شرق منطقه دارای بیشترین خطر آسیب پذیری است.